ОВА НЕ Е ЗЕМЈА ЗА „ТЕШКИ“ И РАЗГАЛЕНИ ЛУЃЕ. ПРИРОДАТА ЈА СОЗДАЛА ЗА ОНИЕ ШТО ЈА ЦЕНАТ СУРОВАТА УБАВИНА НА ПРИРОДАТА. ТУКА НЕ СЕ ДОАЃА ЗА ДА СЕ ЛЕЖИ НА ПЛАЖА – ЗАТОА ШТО МАГИЧНИОТ СЕВЕР ПОВИКУВА НА СОСЕМА ПОИНАКВИ АВАНТУРИ. ОВА Е КОЛЕВКА НА ВИКИНЗИТЕ, СКИЈАЧКИТЕ СПОРТОВИ, ИРВАСИТЕ И ЗЛОБНИТЕ ЏУЏИЊА НАРЕЧЕНИ ТРОЛОВИ. ОВА Е ЗЕМЈА НА ФЈОРДОВИТЕ, А КОЈ ЕДНАШ ЌЕ ГИ ВИДИ, ЗАСЕКОГАШ ЌЕ СЕ ВЉУБИ ВО НИВ И ЌЕ ГИ СПОРЕДУВА СО ДРУГИ ПЕЈСАЖИ.
Првата слика што се формира во мислите кога ќе се помисли на Норвешка се мрачните карпи во силен контраст со морето што се пени – магични фјордови. Високи и долги стотини километри, оставина од последната ледена доба, стрмните орнаменти на брегот ги привлекуваат љубителите на дивата страна на природата. Несомнено Норвешка е едно од најубавите места на Земјата. Таа е дом на повеќе природни чуда отколку што може да замислиме, а има и прекрасни градови, фасцинантна историја и многу среќни луѓе. Можеби за нас тоа е чудна земја. Се наоѓа на западниот дел од Скандинавскиот Полуостров. Нејзиното крајбрежје се протега од Северниот Атлантски Океан до Барентовото Море. Ако не се земат предвид безбројните фјордови и илјадниците острови од нејзината територија, крајбрежната линија изнесува 2.500 км. Ако сакаме да се помачиме со собирање, ќе видиме дека е долга 83.000 км. Норвешка се граничи со Шведска, Финска и со Русија на исток, а се протега и на Арктичкиот Архипелаг. Норвешка е земја што се одликува со високи планини, на чии падини има глечери со многу реки и, секако, фјордови.
Како последица на високата географска висина, во текот на годината се јавуваат редовни промени во траењето на денот во зависност од сезоната. Од крајот на мај до крајот на јули сонцето никогаш целосно не заоѓа под хоризонтот, а овој феномен особено е видлив во регионите северно од Арктичкиот Круг. Затоа и Норвешка е позната како „земја на полноќното сонце“. Жителите од другиот дел на земјата треба да се справуваат со ден што трае повеќе од дваесет часа. Од друга страна, пак, од крајот на ноември до крајот на јануари сонцето никогаш не се крева над линијата на хоризонтот, па затоа денот трае само неколку часа. Најегзотичен дел за туристичка посета на Норвешка е нејзината северна територија. Во тој дел од земјата се појавува северната светлина или Аурора Буреалис, што претставува еден од најспектакуларните природни феномени, кога светлината си поигрува на ноќното небо создавајќи прекрасни илузии. Во овој дел од Норвешка најбројно население се Норвежаните, но, исто така, и голем дел од староседелскиот народ Сами, чие постоење во овој дел од земјата е од пред 2000 години. Тука живеат и норвешки Финци, како и Руси.Покрај културната разновидност во овој северен и можеби заборавен дел од светот, се наоѓаат и најголемиот број природни разновидности во Норвешка. Имено, овој дел е познат и по своите планини, на пример, планината Торгатен, во чија средина се наоѓа природно создаден кратер; или една друга планина со митско име Седум сестри. Внатрешноста од регионот е покриена со густи шуми во кои се преплетуваат двете најголеми реки во регионот. Во овој дел се наоѓа и фјордот со најголема надморска висина во светот (1.894 м), кој наедно претставува и голема туристичка дестинација, а го носи името Сторстејнфјелет (Сторстеинфјеллет). Инаку фјордовите се најтипични географски поими што се врзуваат за името Норвешка. Всушност, тие се длабоки вдлабнатини во копното поплавени од морето уште од ледената доба. Кога во еден познат сф роман станува збор за благодатите на планетата Земја, авторот ги споредува фјордовите со ремек-делото на Господ кога тој се почувствувал инспирирано да направи вистинско уметничко дело од природата на планетата бидејќи маѓепсуваат со нивната убавина и визуелна комплицираност. Според светскиот индекс за зачувување на животната средина, Норвешка е на второ место по Швајцарија во однос на грижата што државата ѝ ја овозможува на природната средина.
СПОЈ НА ТРАДИЦИОНАЛНОТО И МОДЕРНОТО
Инаку, за оние што не знаат, Норвешка е уставна монархија, со парламентарен систем и влада. Норвешкиот монарх, кралот Харалд Петти, е главен во државата. Негов наследник е принцот Хаакон, чие работно време е исполнето со низа јавни настапи, исто како и на неговата мајка, кралицата Соња. Кралската куќа е гранка од германска кралска династија, исто како и кралските семејства во Данска и во Грција. Функциите на кралот во голема мера се церемонијални, тој ратификува закони и кралски одлуки, пречекува и испраќа амбасадори во странски земји и домаќин е на официјалните државни посети. Кралот, исто така, е заштитник на Норвешката црква (која е и државна); тој е и врховен командант на норвешките вооружени сили и носител на Кралскиот норвешки ред на Св. Олав.
Норвешка е мирна и просперитетна земја. Таа има стабилно државно уредување, по Втората светска војна доживеала молскавичен економски раст и е четврта земја во светот по извоз на нафта, што ја прави една од најбогатите земји на планетата. Во 2007 година беше прогласена за најмирољубива земја во светот според Светскиот индекс за мир. Во државата постои закон наречен „allemannsrett“. „Allemannsrett“ буквално се преведува како „правото на сите луѓе“, што значи „слобода на талкање“. Поточно, според овој закон, секој добива право за пристап до јавната и необработена земја. Ова значи дека во Норвешка можете да поставите шатор без никакви проблеми или да прошетате по земја која не е обележана или каде што ништо не се одгледува. Покрај тоа, законот овозможува берење на овошје и зеленчук во природа.
Најтипични историски личности за Норвешка, покрај драмските автори меѓу кои и Ибзен, најверојатно се познатите Хогар и Хелга. Имено, Викинзите се тие што ја населувале териториjaта на Норвешка од 8 до 11 век. Тие биле народ што навистина „смело одел таму каде што никој порано не се ни обидел“, па на нивниот експанзионистички карактер се должи откривањето и населувањето на Исланд, Гренланд, Фарските Острови и на некои делови од Ирска. Најновите истражувања покажуваат дека пристигнале дури до брегот на Северна Америка и дека биле првите луѓе што дошле до Њујорк од исток.
Главни туристички градови се Осло, Берген, Ставангер, Троденхеим. Како што веќе кажавме, привлечна туристичка дестинација се и посетите во природа, фјордовите, планините што ги привлекуваат љубителите на зимски спортови; а оние што одморот го замислуваат како шетање во природа може да ги посетат прекрасните водопади во Западна и во Северна Норвешка.
Осло е главен град и трета по големина урбана средина на Скандинавскиот Полуостров по Метрополитан Стокхолм и Метрополитен Копенхаген и претставува совршен спој на традиционалното и модерното. Можеби невообичеано, но Осло е познат по неговите многубројни и убаво уредени паркови, како во срцето на градот, така и во надворешноста. За оние кои сакаат да ја истражуваат историјата и спецификите на Норвешка, тогаш можат да се организираат и да ги посетат многубројните музеи посветени на историјата, Градското собрание каде се доделува Нобеловата награда, Куќата на Операта, Ски-музејот, Зоолошкиот музеј, Ботаничката градина, тврдината Акершус. Во Осло се наоѓа и паркот на скулптури , Вигеланд, со повеќе од 650 бронзени, гранитни и железни скулптури. Љубителите на уметноста, пак, дефинитивно би требале да го посетат музејот на Едвард Мунк, типичен представник на експресионизмот во
сликарството.
Иако биле вообичаена појава во средниот век, повеќето дрвени цркви може да се најдат само во Норвешка. Најголемата ваква црква е Хеддалската штаб во општината Нотоден. Изградена е во 13 век, а дури има и легенда дека пет локални Селани успеале да изградат црква за само три дена. Во Осло, црквата „Гол став“,е исто така, посебна, бидејќи е дел од музејот под отворено небо лоциран во рамките на Норвешкиот музеј на културната историја.
Секој посетител навикнат на раскошот и на гламурот на Западна и на Јужна Европа треба да има на ум дека културата во оваа земја се развила како последица на населението што живеело на огромната територија, суровата клима и релативната историска изолација од останатиот дел на Европа. Поради тоа, палатите и замоците го немаат сјајот како оние во Шпанија, Италија или во Франција, но токму таа естетска скромност е типична и симпатична карактеристика на Норвешка.
СПЕЦИФИЧНА ХРАНА СО МНОГУ ЕГЗОТИКА
Што се однесува до традиционалната норвешка кујна, таа се базира врз суровите состојки и материи што може да се најдат во нејзината специфична средина, што значи дека во голема мера се разликува од кујната на континенталниот дел на Европа. Норвешката кујна, главно, се заснова врз јадења од месо и риба. Модерната норвешка кујна ги има влијанијата од целиот свет. Поголемите градови се преплавени од популарните пица или паста-ресторани, но може да се најдат и интернационални ресторани какви што има во кој било друг европски град.
Типичен норвешки оброк, кој си го има заслужено меѓународното признание, е секако чаден лосос. Постојат многу народни рецепти и варијанти на ова јадење, но најчесто се служи со кајгана, сендвичи или со сос од сенф. Специјалитет сличен на чадениот лосос е ,,Гравлакс’’ што буквално значи ,,ископан лосос’’. Тоа е лосос подготвен на солено-благ начин зачинет со локални мирудии. Посебен вид специјалитет со кој Норвежаните особено се гордеат е ,,Рак-фиск’’ (Ракфиск), т.е. ферментирана пастрмка.
Ако сакате да ја почуствувате арктичката атмосвера, а при тоа да уживате во добар пијалак, не морате да патувате надвор од Осло, само треба да ја посетите една од најпопуларните атракции во градот – популарниот Ice Bar. Тоа е бар кој е целосно направен од мраз-ѕидови, маси, столици, па дури и чаши се направени од мраз. Просечната температура во барот е -5 ° C, но не грижете се, на влезот ќе добиете палто и ракавици за да ве заштитат.
За Норвежаните е забава кога ќе успеат да се соберат на таканаречената „забава со краби“. Забавата се состои од пиење пиво во големи количини и пржење краби (ракови) во големи тави. Ова обично се случува на отворено, а како додаток за јадењето секој носи леб, мајонез или листови од лимоново дрво, во зависност од вкусот.
Покрај крабите, Норвежаните многу сакаат да мезат и со мали ракчиња. Вообичаена навика е да се угостат со половина килограм пржени ракчиња што се продаваат на кејовите од пристаништата. Се разбира, со нив се пие пиво или бело вино. Генерално, морската храна се консумира главно свежа, солена или скиселена; а крем супите од морски плодови се редовно предјадење во крајбрежните делови од земјата. На луѓето што живеат покрај брегот и за кои се вели дека дишат на „жабри“, најслатки им се главата и икрите од рибата.
Норвежаните, исто така, уживаат и во храна од дивеч и тоа најчесто лосови, елени, патки и диви кокошки. Бидејќи месото од овие животни има посебен и силен вкус, тие најчесто се подготвуваат со богато зачинети сосови со мелени боровинки или со кисело-сладок традиционален џем од боровинки отстрана.
Според ова, можеби Норвешка навистина располага со вкусови на кои не се навикнати разгалените западноевропски непца, но секако нуди и своја сопствена и искрена, можеби помалку туѓа и чудна, но вистинска егзотика. Поради тоа, дефинитивно вреди да се посети земјата каде што сјае полноќното сонце и каде што Бог решил да го истакне уметничкиот талент, па забавувајќи се ги создал фјордовите.
ТОП НОВОСТИ
