ГОДИНАВА ХРИСТИЈАНСКИОТ ПРАЗНИК ВЕЛИГДЕН ЌЕ ГО СЛАВИМЕ НА 24 АПРИЛ СПОРЕД ЈУЛИЈАНСКИОТ КАЛЕНДАР, А ДРУГИОТ НА 17-ТИ, СОГЛАСНО ГРЕГОРИЈАНСКИОТ. ДЕНОТ НА ХРИСТОВОТО ВОСКРЕСЕНИЕ ИМА ПОСЕБНО ЗНАЧЕЊЕ И ВО ПРАВОСЛАВНАТА И, СЕ РАЗБИРА, ВО КАТОЛИЧКАТА ВЕРА, ОДНОСНО ЦРКВА. СУШТИНАТА Е ИСТА. ОБИЧАИТЕ, ТРАДИЦИИТЕ МОЖЕБИ СЕ РАЗЛИКУВААТ, НО ВЕЛИГДЕНСКИТЕ ЈАЈЦА СЕ ЗАЕДНИЧКИ. ПА И ЧОКОЛАДНИТЕ, КОИ ДЕЛУВААТ ИНСПИРАТИВНО НЕ САМО ЗА КОНДИТОРИТЕ, СЛАТКАРИТЕ ОДНАДВОР, ТУКУ И ЗА ОВДЕШНИТЕ, НАЈДОБРИТЕ
За кондиторите чиј светски глас не вдахнува постојано да бидеме во чекор со трендовите во слаткарскиот занает е зборувано многу, па и кога се чоколадните јајца во прашање, односно велигденските. Овдешните слаткари не заостануваат ни малку со нивните идеи, изработки. Напротив, можат да одат рамноправно, здружено со нив – рамо до рамо. И формата и содржината е восхитувачка. Сепак, ќе „прошетаме“ низ Англија, Белгија, Италија и Франција, ќе видиме што направиле странските кондитори за велигденските празници, а домашните слаткари ќе ги оставиме накрај. Симболиката е преубава – никнување на животот во првичната празнина, односно тајната на создавањето на светот. И, секако, јајцето е добар знак, го симболизира и успехот и здравјето и богатството.
Парискиот кондитор Pierre Hermé и годинава не им одолеа на предизвиците да подготви нешто за велигденските празници во негов фазон – скулптурно. Изборот е голем, како и другпат. Но, LAPIN D’APRÈS FRANCOIS POMPON, OEUF FOSSILIS, OEUF EMPREINTE, OEUF EXUBÉRANT и OEUF INÉDIT го привлекоа вниманието на купувачите со уникатноста во секој поглед, и надворешно и внатрешно, т.е. содржински. Без оглед на цената (150 евра), интересот за последното – OEUF INÉDIT е најголем. Се разбира, квалитетот е висок. Имено, јајцето е шупливо, изработено од екваторска темна чоколада. Релјефот потсетува на дрвата кои пловат на морската површина, изрезбани од водата, ветрот и солта. Неговата основа е збир на дрвца и камења од бреговите каде што брановите на морињата ги исфрлаат балваните, а филот е всушност пралине со лешници, крцкав чипс, прекриен со темна или млечна чоколада.
Седумдесет и деветгодишниот слаткар од Бреша – Iginio Massari го сметаат за италијански традиционалист. Големата посетеност на слаткарниците во неговиот роден град, Верона, Милано, Торино и Фиренца говорат за високиот, голем квалитет на слатките, вклучително и кафето 1895. За овогодишниот Велигден, освен јајцата од бела, млечна и темна чоколада, специјалните едиции на жолти, црвени јајца со неговиот потпис, ги лансира UOVA PRALINATO – јајцата со пралине од бела чоколада и ф’стаци, од млечна чоколада и лешници, од темна чоколада и бадеми. Тежат 600 гр, иако се внатре празни, а нивната цена изнесува 90 евра. Инаку, велигденските чоколадни јајца потекнуваат од 1725 година. Пекарката од Торино, вдовицата Џамбоне ги наполнила испразнетите јајца или поточно лушпите со течна, стопена чоколада. Но, првите калапи се појавиле на почетокот на 20 век, изработени од сребро, за шупливи јајца. Оттогаш се прават непрекинато.
Велигденската колекција на бриселецот Pierre Marcolini опфаќа безмалку дваесет и пет слатки, а јајцата од бела, млечна и темна чоколада со занимливо име – EGG’CEPTIONNAL се посебни. Големината е различна, се продаваат со тежина од 250 и 500 гр, а цените изнесуваат 35, т.е. 49 евра. Освен бојата или надворешниот изглед, различна е и содржината, односно внатрешноста. „Лушпата“ на белото јајце од чоколада и ванила однатре има бадемово пралине со крцкав чипс од ф’стаци, оризово суфле, зашеќерено манго. Најновата млечна чоколада со вкус на шумско овошје внатре има пралине од ванила, крцкав чипс од пекан-ореви, лешници, бадеми, какао. И, секако, јајцето од темна чоколада однатре има лешниково пралине со крцкав чипс од кашу-ореви, карамел. Подлогите и гнездата се изработени од истите чоколади, зајчињата се комбинирани.
За стоковните куќи Fortnum’s се знае доволно. Сите празници се одбележуваат свечено, а посетителите уживаат во нивните убави декори. Така е и за време на Велигден и пред него, вкупно триста и петнаесет години, од 1707-ма. Мнозината лондончани, лондончанки не можат да си го замислат денот на Христовото воскресение, а претходно да не купат велигденски чоколадни јајца или зајчиња оттаму. Нивните кондитори стално изненадуваат со вкусовите, па и формите. На пример, годинава се актуелни 227 грамските јајца од бела, млечна и темна чоколада, декорирани со шеќерни цветови, пеперуги, како и задолжителните кордели на Fortnum & Mason. Изработката е рачна и квалитетна, совршена. Внатре има фигури од нугат, дванаесет зајчиња, јагниња, кокошки, пилиња и слично. Јајцата чинат 50 фунти, едно.
Кавадарчанецот Димитар нé изненади со изработка на велигденското јајце. Тој инаку е самоук, а интерес за слаткарскиот занает пројавил одамна. Изборот на крем-боја е занимлив што ја потврдува неговата оригиналност и неподложноста кога е стереотипијата во прашање. Имено, таков е фонданот, украсен со јадливи (прехранбени) златни листови, а има и пеперутка од пржени оризови листови. Чинијата е, исто така, покриена со нив. Пандишпанот внатре содржи мелени лешници, вклучително и крем од солен карамел. Обликувањето е рачно, без калап. Вистинско ремек-дело.
И мајсторските дела, велигденските чоколадни јајца на скопјанката Даниела сигурно ќе ви го привлечат вниманието, а причината е многустрана. Колоритот е уникатен, јајцата се цртани рачно. Употребува исклучиво природни бои, како и белгиска чоколада со висок, голем квалитет. Тежината на секое јајце изнесува 40 гр. Внатрешноста е полна, кремовите се всушност мешавина од два – јагода и крем од млечна чоколада, црна чоколада и портокал, лимон, карамел, кафе… Ги користи најубавите чоколади, т.н. голд, руби, најновата чоколада со вкус на шумско овошје. Вкусовите се природни, без додатоци на вештачки ароми. Се разбира, употребува и дехидрирани овошја, мирудии (на пр., мадагаскарска ванила), марципан од Виена итн. Даниела постојано се надградува, учи од најдобрите како, на пр., гореспоменатиот Iginio Massari.
ТОП НОВОСТИ
