ГОЛЕМОТО ЉУБОПИТСТВО КОЕ ГО ПРОЈАВУВААТ СÈ ПОГОЛЕМИОТ БРОЈ ТУРИСТИ ЗА ЦАРСТВОТО НА СВЕТЛИНАТА, КАКО ШТО МАРОКАНЦИТЕ ЈА НАРЕКУВААТ СВОЈАТА ДРЖАВА, МЕЃУ ДРУГОТО СЕ ДОЛЖИ И НА МИСТЕРИОЗНОСТА КОЈА ГО ОБВИВА МАРОКО, И ГОЛЕМИТЕ И МАЛИТЕ НАСЕЛЕНИ МЕСТА ВО НЕГО, А ОДДАЛЕЧЕНОСТА НЕ ВЛИЈАЕ НИТУ НА МАКЕДОНСКИТЕ ГРАЃАНИ ВО ОДЛУКАТА ДА ГО ПОСЕТАТ. БЕЗ ИСКЛУЧОК НА МАРАКЕШ, НЕГОВИОТ ЧЕТВРТИ ПО ГОЛЕМИНА ГРАД НАЈПОСЕТЕН ВО ПОСЛЕДНИТЕ НЕКОЛКУ ГОДИНИ
Државата во северна Африка, и покрај тоа што се наоѓа на голема оддалеченост, е запишана во бележниците на многумина се разбира, како една од дестинациите кои ги планираат за во блиска иднина. Меѓу повеќето можности на граѓаните од Македонија се вбројува и патувањето во своја сопствена режија. Сообраќајните врски само навидум се компликувани. Летот за Маракеш преку Мадрид не чини многу пари, благодарејќи на нискобуџетните авиокомпании, а многумина се одлучуваат и за комбинација на два вида превоз: копнен и бродски преку Гибралтарскиот теснец што ги разделува копната на Шпанија и Мароко. Авантуристите дефинитивно ја избираат втората опција. Доколку и вие се решите на тој чекор, бидете подготвени за возбудливи доживувања, преживеалици кои ќе го исполнат вашето патување. Во добра смисла, секако. Ќе го добиете патем и одговорот на прашањето каде Мароканците го откриле изворот на вдахновение, инспирација за другото, уметничко (поетско) име на својата држава царство на светлината. Мароко е и земја на фудбалот чија масовност предизвикува внимание, како што убавината на градините, медините, плажите, Сахара…, побудува силни емоции. Некоја мистериознос ги обвива и големите и малите населени места Фес, Тетуан, Тангер, Рабат, Мекнес, Казабланка, Ифране, Агадир… И Маракеш, се разбира. Четвртиот по големина град во последните неколку години се искачи на врвот од листата, соборувајќи го рекордот во посетеноста, особено за март. Не случајно, големи се очекувањата и за 2025-та. Без оглед на рекламниот напис што истовремено е водечка идеја да се сретнете со неочекуваното.
КАКО ВО ПРИКАЗНИТЕ ОД „ИЛЈАДА И ЕДНА НОЌ“
Иако надвладува традицијата, усогласувањето со духот на времето е забележливо насекаде, низ целиот град. Минатото и сегашноста се преплетуваат извонредно, предизвикувајќи сензација. И сето тоа во комбинација на ориенталната музика, мирисот кој се чувствува во близина на пазарите, па дури и боите кои привидно светликаат како фатаморгана. Коњски запреги има во голем број, за туристите да видат што е можно повеќе во „црвениот град“. Називот доаѓа од нијансата на една од основните бои на спектарот, во која се песочниците на масовните ѕидови. Често го викаат и „окер град“ вистинската боја на градбите всушност е темножолта кон црвеникаво. Замислата, идејата била на Abi ibn Yusuf по што се истакнал овој шпански државјанин.
Особено во медината чие богатство (архитектурно) ги плени странските посетители, заедно со палатите, раскошните богати куќи, без исклучок на т.н. ријади во нејзината околина.
Големата гужва, турканицата и гласното, силно зборување на главниот пазар, медината е одраз и на илјадагодишната култура. Се чини дека времето застанало далеку во минатото, како ништо да не се сменило во меѓувреме. Тоа го потврдуваат и гатачите и музичарите и раскажувачите и фолклорните групи на плоштадот Jemaa el-Fnaa, препознатлив и по запалените светла и по традиционалните деликатеси за кои се чека во редици. Таму се одржуваат и културно-уметнички приредби, а преполн е и додека трае меѓународниот филмски фестивал во декември. Секако, филмови се прожектираат и на други локации што ги задоволуваат бараните услови. Плоштадот инаку се протега на површина од 20.000 м² работи нонстоп, а шпицот е меѓу 10 часот и полноќ.
Сјајот на умата, вид глина со која се мачкаат ѕидините, понекогаш знае да биде толку силен што заслепува. Исто како и самата архитектура, ремек делата на старите мајстори пред кои се фотографираат мноштво странци. Нема дилема, отпечатокот на времето е присутен насекаде. Во мозаикот се забележуваат и влијанијата од страна. Портата во медината истовремено е и влез во стариот дел на градот кој преживеал многу години, исполнет со тајна. Сведочи за промените во кралското семејство, престолнината…, каде што доминантната позиција ја има надалеку прочуената џамија Kutubiyya, подигната по желба на калифот Abd al-Mu’min. Ја нарачал во 1147-ма, откако го освоил Маракеш, но денешната структурална форма се врзува со периодот во кој владеел неговиот внук Yacub al-Mansur, околу 1199-та. Минарето е високо 77 м, а по неговиот пример се изградени кулите во Рабат (Хасан) и Севилја (Жиралда). Поради осветлувањето, го нарекуваат и маракешки светилник. Близу до муслиманскиот храм е и Менара, која претставува некаков си спој на повеќе градини (цветни, овошни), стара исто колку и џамијата предизвикувајќи асоцијација на приказните од „Илјада и една ноќ“. Имено, градините се подигнати околу базенот, веднаш до павилјонот за уживање, како што го именуваат, изграден во 19 век. Со Атлас во позадината е одлично место за сликање, која го претставува симболот на Маракеш. Во 1985-та ја прогласија за светско наследство на УНЕСКО, заедно со Агдал. Мноштвото градини во самиот центар и надвор од него, во непосредна близина, говорат за вниманието кое ѝ се укажува на агрикултурата. Се разбира, восхитувачката убавина на Majorelle придонесува за големата посетеност на местото каде што се одгледуваат цвеќиња, пустински и други, ретки видови растенија. По разгледувањето, можете да испиете нешто во кафе-ресторанот, да појадувате или да ручате, да направите по една обиколка на берберскиот и музејот на Ив Сен Лоран, библиотеката и аудиториумот. Во рамките на градината има и бутик. Составена од повеќе делови, меѓусебно поврзани, замислата е на францускиот пејзажист (ориенталист) Жак Мажорел. 100-годишнината од постоењето на Majorelle ја прославија лани.
Туристичките водичи со задоволство ќе ви го покажат и сарајот, резиденцијата на султанот Ahmad al-Mansur. Иако е руиниран, вреди да издвоите кратко време и за него. Палатата El Badi се карактеризирала со невиден раскош. Нејзината изградба почнала веднаш по доаѓањето на власт, во 1578-ма. Декорацијата на ентериерот се изведувала цело време додека владеел со султанатот. И мебелот и украсите ги нарачувал од сите страни на светот најмногу од Италија, со јасна цел: да ја прикаже својата надмоќност и преку богатството кое го поседувал. Резиденцијата веднаш по неговата смрт во 1603-та била занемарена.
Ни малку не се водело сметка за неа, освен што декоративните предмети се користиле за украсување на други објекти низ цело Мароко.
Денес е изложбен простор. Името на палатата во слободен превод се поврзува со нејзината суштественост, дека била „неспоредлива“. Буквално сите градби се обвиени со мистика. И гробницата на султанатот Saadi и кралскиот дворец Dar al-Makhzen и портата Bab Agnaou и џамијата Kasbah.
ЦЕНКАЊЕТО ЕДНАКВО НА РИТУАЛ
Прошетката низ градот е можност да ги запознаете и менталитетските белези на неговите жители, слабоста кон добро приготвената храна, која целосно е основана на традицијата и другите особини што во голема мера се рефлексија на ширината во развојот и на заедницата и на поединецот како дел од неа. Нивната интерпретација на луксузот е поразличен, скромноста им е појдовен критериум. Особено кога се работи за нивните потреби, барања. Мнозинството се такви, еснаф луѓе чесни, морално исправни, домаќини. Уживаат во часовите на разонода, предадени на своите мисли, со чаша чај од нане. Или во друштво со пријателите, доста често и со муштериите, и новите и старите занаетчиите и трговците на пазарите го имаат главниот збор.
Ценкањето се смета за нешто задолжително, еднакво на ритуал. По правило (непишано), ако цената е пониска од 200 дирхами понудете барем половина. Во спротивно, доколку ја надминува таа цифра поделете со четири. Ако не прифатат заминете си, можете да се обидете кај останатите.
Настрана уличните дуќани, но доброто расположение во Semmarine (сук, арап.) веднаш до плоштадот Jemaa el-Fnaa и големиот избор на домашни производи, занаетчиски работи се причина што пазарот врие од луѓе, како во кошница. Жителите на Маракеш го посетуваат секој ден, макар и само да прошетаат, да си помуабетат со познаниците, соседите…, а туристите го гледаат како атракција и можност да се запознаат со различни уметности боење со кана, изработка на светилки…, па и да се подноват. Или пак во Attarine каде што се работи со бакар, месинг… Во градот има вкупно 18 пазари, растојанието меѓу нив е мало. Се поврзуваат некако логично, природно. Шаренилото е присутно насекаде, пријатниот мирис на зачините ќе ве примами да си купите барем два-три, а сигурно ќе ве натера и да влезете во некоја од многуте гостилници.
Традиционалните јадења што се служат во нив (малите ресторани) ќе ве освојат и со комбинацијата на мирудии, која е типична за мароканската кујна генерално. Чиста егзотика. Некои се приготвуваат со часови, полека на лесен оган. Вкусовите не можат да се опишат со зборови. Предјадењата ќе ве воведат во светот на задоволството, мераклиски со голем ќеф: zaâlouk (измешани варени модри патлиџани и домати), полнетици (лиснати, со пилешко, мелено месо), свеж зеленчук, па и обарен, tektouta (со пиперки и домати). Од главните јадења, келнерите сигурно ќе ви набројат десетина: tangia, tajine (двата деликатеса се подготвуваат во глинен сад), r’fissa (специјалитет на Казабланка), méchoui (печено јагне или овца на жар), кускус, harira (особено кога е рамазан), бурек (со риба, месо, бадеми). На крајот секако дека ќе ви препорачаат и некој десерт: chebakia, ghriba, tcharek. Можете да се освежите со чај од нане, природен (овошен) сок или пак со lben (ферментирано млеко), raïb (јогурт). Пробајте го и камилското сирење од Сахара, вистински деликатес. Маракеш е жив град, улиците се полни со луѓе. Доста често знаат да излезат надвор и без причина, тукутака на прошетка. Можат да се забележат и многу рекреативци. Не ги пропуштаат фудбалските натпревари на градскиот стадион каде што игра KAC Marrakech. Има капацитет од 41.356 места. Но, градот е познат и по голф-плацовите (вкупно 13), сите се одликуваат со квалитет. За најпопуларен сепак е прогласен кралскиот. Во близина се неколку излетнички места во кои можете да јавате коњи, да возите ATV…, меѓу палмите, а доколку сте склони кон авантури, направете по една тура со балон погледот на Маракеш од височина е восхитувачи.
ТОП НОВОСТИ
