НЕКОЛКУ АВТОМОБИЛИ ВО СВЕТОТ МОЖАТ ДА СЕ ЗАКИТАТ СО ЕПИТЕТОТ ЛЕГЕНДА, А МЕЃУ НИВ СИГУРНО Е И „ФОЛКСВАГЕН ТИП 1“. НЕМА КОЈ НЕ ГО ЗНАЕ И НАСЕКАДЕ Е БАРАН, ПОСЕБНО ПОСТАРИТЕ МОДЕЛИ. И ДЕН-ДЕНЕС СОПСТВЕНИЦИТЕ ПРАВАТ СОБИРИ ШИРУМ СВЕТОТ-ЛУЃЕТО СТАНАЛЕ ЗАВИСНИЦИ И НЕ МОЖАТ БЕЗ СВОЈОТ ЉУБИМЕЦ.
Овој пат рубриката Историја ја посветуваме на легендарниот автомобил „фолксваген тип 1“, попознат како „буба“, а бидејќи производителот долго време произведуваше само еден модел, кај народот беше познат само под името „фолксваген“. Кога ќе се спомнеше името „фолксваген“ сè беше јасно, се знаеше за кој автомобил станува збор, не беа потребни дополнителни појаснувања. Е да, малку подоцна се појави кабриолет изведба, така што тоа „фолксваген“ доби уште еден збор и сега автомобилот беше именуван како „фолксваген кабриолет“.
Иако „фолксваген тип 1“ слави 75-та годишнина од своето постоење, сепак автомобилот не е за првпат произведен во 1945 година, туку неколку години порано кога во предвоена Германија тогашниот канцелар Адолф Хитлер испратил јавен повик за конструирање народен автомобил фолкс (народ) и ваген (автомобил) во кој ќе може да се сместат пет лица, кој ќе биде економичен и ќе троши седум литри гориво, автомобил способен да се движи со брзина од 100 км/ч, едноставен за произведување и лесен за одржување. Тоа се случува некаде на крајот од првата половина на деценијата, ’30 години од минатиот век. Неколку конструктори излегле со своите нацрти и планови и откако сите биле разгледани од тогашниот германски политички врв заедно со канцеларот, бил одбран планот на Фердинанд Порше, како концепт кој најмногу одговарал на барањата. Откако планот на Порше бил одбран во 1935 година, прототипот излегува една година подоцна во 1936. Тука има еден момент во кој се сретнува името на чешкиот конструктор Ханс Ледвинка вработен во Татра. Ледвинка и Порше биле колеги и често разменувале идеи за и околу автомобилите. Речиси ист таков автомобил Ледвинка направил во компанијата каде работел. Тука се појавуваат првите сомневања од страна на Татра дека тоа не е оригинална идеја на Ф. Порше. Чешкиот производител сета работа ја префрлил во суд, но набрзо војната стапила на сцена и случајот бил затворен. Кога сето ова околу конструирањето на народниот автомобил било организациски покриено, паралелно се градела фабрика. Во меѓувреме имало нарачка за производство на 30 примероци во кабриолет изведба со цел да бидат првично прикажувани на разни манифестации низ градовите, народот да види дека „народниот автомобил“ е стварност и дека секој ќе може да го купи, преку посебното штедење со помош од државата. Тука доаѓа еден период на производство на „фолксвагенот“ кога 630 примероци излегуваат од кругот на фабриката, но тоа било сè. Производството престанало, а на неговото место се правеле разни возила за воени потреби, сите на основа од „народниот автомобил“.
„НАРОДНИОТ АВТОМОБИЛ“ СЕКОЈ ЌЕ МОЖЕ ДА ГО КУПИ
Периодот по војната е клучен за „фолксвагенот“. Тогашните структури во државата повторно го поттикнале правењето на автомобилот. Во тоа време морало да се обезбеди дозвола за индустриско производство, таков бил редот во повоена Германија. Дозволата за производство на народното возило била издадена и се тргнало кон екипирање со работна рака и алати. Откако сето тоа било средено, производството започнало на 27 декември 1945 и до крајот на годината биле направени 55 примероци. Сето тоа одело бавно бидејќи фабриката немала соодветен кадар и конструирањето се одвивало рачно. Но по една година напорна работа усовршувањето дошло до израз и сега месечно биле произведувани по 1.000 автомобили. „Фолксвагенот“ почнал да се приметува на улиците, а сопствениците биле задоволни од него. Најкрупниот чекор во историјата на овој модел е направен во 1949 година кога одлучуваат автомобилот да го извезат во САД. Сето тоа било под капата на Рузвелт и неговиот „Њу дил“ за помош и обнова на германската економија. За тамошните купувачи автомобилот кој доаѓал од новоизградениот град Волфзбург, бил малку чуден и несфатливо мал за тамошните. Тие преку „барата“ навикнати на најмалку петметарските лимузини, сега да се привикнат на мал автомобил со чуден дизајн. И додека „фолксваген“ се справувал со американските купувачи, Татра повторно стапува на сцена со случајот „автомобил со мотор сместен назад и погон на задните тркала“, сето тоа конструирано од Ханс Ледвинка („татра т 97“ и „татра т 570“) . Судот во 1961 година пресудува во корист на Татра, а Фолксваген ù исплатил три милиони марки.
Продажбата на народниот автомобил одела бавно во САД, до 1954 биле продадени 6.000 примероци, но како што одминувало времето, продажбата растела. Статистичарите успеале да избројат вкупно 150.000 продадени единици во период од почетокот на извозот во 1949 до крајот на 1959. Продажбата почнала постепено да се зголемува откако моделот претрпел ситни дизајнерски исправки и моторот со зафатнина од 1,2 литри бил најнапред заменет со 1,3 литарски во 1966 година, а една потоа воздушно ладениот боксер мотор од 1,3 е заменет со ист таков, но со поголема работна зафатнина, 1,5 литри. И додека продажбата на популарниот „фолксваген“ или „буба“ руши продажни рекорди, светот е зафатен со хипи движењето, а комбето од спомнатиот производител се врзува за тоа мировно движење. Кабриолетот си го зазема своето место и неретко можел да се види во сончевата Калифорнија, Флорида и неизбежниот Мајами. Првата нафтена криза во САД е знак за тамошната индустрија да намалат со големината на V8 и V6 лимузините. Тогаш се појавува сериозната конкуренција на „фолксваген“, како на пример: „амц гремлин“, „форд пинто“ „шевролет вега“, а тука се и јапонските автомобили како „тојота корола“ и „датсун 510 и б 210“.
Рекорд во продажбата е забележан во 1973, а потоа бележи пад не само во наредната 1974 , туку и во годините што следат. Најнапред класичниот модел престанува со продажба во САД во 1977 година, а три години подоцна и кабриолетот. Последниот примерок од популарниот автомобил е произведен во Пуебла, Мексико, во месец јули 2003. Две децении подоцна 1997 год. Фолксваген ја враќа популарната „буба“ во САД, но сега со свеж дизајн во ретро стил и ја продава до 2010 година. Овој модел на „буба“ е правен на основа од моделот „голф“ и само дизајнот им е различен. Потоа во 2011 година, на ред е втората генерација од современата „буба“.
Светот е просто преплавен со клубови посветени на „фолксваген тип 1“, тоа е правилното име на автомобилот кој слави 75-та годишнина. Точно е тоа дека ова име никаде не е запишано на школката како што обично бидува, но затоа е име користено внатре во фабриката. Кај народот овој автомобил е познат како „фолксваген“ и „фолксваген буба“. Форд со моделот „т“ беше единствениот конкурент во тоа време, но легендарната „бубачка“ ја надмина дури и бројката од 20 милиони произведени единици, рекорд над рекордите. Најновата статистика вели дека Тојотиниот модел „корола“ ги има срушено сите рекорди. Според поизводителот од фабричките ленти во: Волфзбург, Хановер, Оснабрик, Инголштад, Емден, Белгија, Финска, Ирска, Југославија, Мексико, Бразил, Венецуела, ЈАР, Австралија, Тајланд, Индонезија, Малезија, Филипини, Нов Зеланд и Нигерија ширум светот излегле 21.529.464 примероци, од кои 15,8 милиони од постројките во матичната земја. Последниот примерок од популарниот „фолксваген“ излезе од фабриката во Пуебла Мексико на 9 јули 2019 година.
ТОП НОВОСТИ
