Безбедност во сообраќајот-НА ДВЕ ТРКАЛА СО СОПСТВЕНА СИЛА

РАЗНИ ИНСТИТУЦИИ И ВЛАДИНИ И НЕВЛАДИНИ ОРГАНИЗАЦИИ ОРГАНИЗИРААТ СОБИРИ НА ВЕЛОСИПЕДИСТИТЕ, СО ЦЕЛ ДА СЕ ВЛИЈАЕ ВРЗ СООБРАЌАЈНАТА КУЛТУРА И ДА СЕ НАГЛАСИ ПРИМЕРНОТО ОДНЕСУВАЊЕ. ПРАШАЊЕ Е КОЛКАВ Е УСПЕХОТ ОД СЕТО ТОА И КОЛКУ ТИЕ МАНИФЕСТАЦИИ ВЛИЈААТ ВРЗ ОДНЕСУВАЊЕТО НА ВЕЛОСИПЕДИСТИТЕ ВО СЕКОЈДНЕВЈЕТО

Велосипедот е наједноставно и засега единствено најрационално превозно средство за кое не е потребно посебно одржување. Неговата практичност е докажана безброј пати. Рамка, две тркала, педали, три оски – предна, средна и задна, сопирачки, седло, со или без багажник и светло заедно со помошни катадиоптри. Тоа е велосипедот. Денес има повеќе видови велосипеди, за трки, за крстосување, за авантура во природа, некои се комбинирани, накитени со амортизери, диск-сопирачки, пренос со повеќе брзини менувани со помош на електрониката итн. Најновите се малку покомплицирани за одржување, но генерално велосипедот остана наједноставно, најрационално и најпрактично превозно средство што влијае врз човековото здравје. Лекарите многу често го препорачуваат како едно од најдобрите средства за секојдневна рекреација и стекнување кондиција.

На велосипедот најмногу му се приближи тротинетот, особено откако го електрифицираа, но рекреацијата и физичката активност се сосема исклучени, па затоа велосипедот сè уште е превозно средство број 1.

Од каде доаѓа зборот велосипед? Тоа е француски збор што во описен превод значи „оттурнување со петици“. Првите велосипеди немале педали, односно средна оска, а возачот со петиците се оттурнувал и така го придвижувал велосипедот и тоа повеќе личело на трчање на две тркала.

Денес велосипедистите се соочуваат со недостигот на велосипедски патеки и затоа најчесто ги користат улиците што се преполни со моторни возила. Скопје одлично ја започна велосипедизацијата со една од најдолгите градски патеки. На крајот на 60-тите години од минатиот век беше изградена патеката што почнува веднаш до мостот на реката Вардар во Сарај и продолжува до центарот на градот. Оттаму оди кон мостот Гоце Делчев и под некогашната стоковна куќа Мост, потоа кон поранешниот Скопски саем и завршува во населбата Автокоманда на околу 50 метри пред надвозникот. Ретко некој град во светот во тоа време имал толку долга патека за велосипеди, практично од едниот до другиот крај на Скопје. Денешните градители на патната мрежа би требало да ја копираат идејата стара над 50 години и да не забораваат да планираат велосипедски патеки покрај асфалтот наменет за моторни возила.

И покрај тоа што оваа патека е строго наменета за велосипедисти, малкумина ја користат. Другите улици во градот немаат посебна патека и велосипедистите по навика возат на улица или на пешачките патеки со што се нарушува безбедноста.

 

Проблемот се ублажува со одземање простор од уличниот асфалт и се претвора во велосипедска патека, но не се решава. Скопје е измислен за возење велосипед затоа што над 90 отсто од површината е рамна.

Факт е дека насекаде има велосипедисти. Малку од навика, но и од невнимание. Најсимптоматично е нивното однесување кога се на патеките што се исцртани и јасно покажуваат во кој правец треба да возат, но најчесто тоа не се почитува и возат во спротивна насока што е крајно небезбедно. Се случува еден велосипедист да преминува друг без предупредување, односно без да го користи ѕвончето. Доволно е да се заѕвони на оддалеченост од 15 метри за да му се навести на велосипедистот дека ќе го помине тој што доаѓа по него. Ризично е кога во ноќните часови велосипедистите не го вклучуваат светлото, назад црвено, напред бело. Кога вози на улица, велосипедистот треба да се однесува како автомобилите, не смее да се движи меѓу колоните возила и да преминува на црвено светло. Во овој метеж најчесто страдаат пешаците. Велосипедистите мора да внимаваат на своето однесување – нема возење во спротивна насока, нема возење навечер без светла, нема минување раскрсници на црвен семафор, а ако удрат пешак или моторно возило мора да се соочат со последиците. Ова важи и за тие со тротинети, нивното пребрзо возење е опасно колку и непримерното однесување на другите учесници во сообраќајот.

Без оглед какво превозно средство се вози, сите мора да ги почитуваат сообраќајните правила.

Жарко Атанасоски